كربن فعال چيست ؟

كربن فعال (كربن اكتيو)كربن فعال (Activated carbon) به گروهي از مواد كربني با پوكي و سطح داخلي بالا اطلاق مي‌شود كه به دليل مساحت داخلي قابل توجه، ساختار پوك و منفذي، ظرفيت جذب بالا، قابليت فعال‌سازي مجدد سطح و همچنين قيمت پايين در مقايسه با جاذب‌هاي غير آلي مانند زئوليت يك ماده منحصربه‌ فرد مي‌باشد. كاربرد مهم و قابل اهميت آنها در جداسازي بو، رنگ، مزه‌هاي غير دلخواه از آب در عمليات خانگي و صنعتي، بازيافت حلال، تصفيه هوا به ويژه در رستوران‌ها، صنايع غذايي و شيميائي مي‌باشد.

نحوه عملكرد كربن فعال

زغال فعال شده مواد ارگانيك را از محيط اطرافش جذب مي‌كند، كه عمل انتقال آلاينده از فاز مايع (آب) به فاز جامد (كربن) صورت مي‌گيرد. نيروي جاذبه ‌اي باعث تشكيل يك پيوند بين آلاينده و كربن و چسبيدن آن‌ها به هم مي‌شود. علاوه بر اين باكتري‌هايي به سطح خارجي زغال فعال شده مي‌چسبند و بخشي از آلاينده‌ها را جذب و مصرف مي‌كنند. جذب منجر به پخش يك گاز يا تركيب در شبكه متخلخل زغال فعال شده مي‌گردد، جايي كه يك واكنش شيميايي يا يك ثبات فيزيكي روي مي‌دهد. به عنوان مثال ازن O3در قسمتي كه جذب مي‌شود، قسمتي از زغال فعال شده را اكسيد مي‌كند، و O3 به O2 تبديل مي‌شود و ازن در ساختار كربن اندوخته و گردآوري نمي‌شود.

كاربردهاي كربن فعال

از اين ماده در موارد و فرايندهاي زير استفاده مي‌شود:

• ذخيره سازي متان و هيدروژن
• تصفيه هوا
• احتراق
• تصفيه طلا
• استخراج فلز
• تصفيه آب
• دارو
• تصفيه فاضلاب
• فيلترهاي هوا در ماسك هاي گاز و دستگاه تنفس
• فيلترهاي موجود در هوافشرده
• سفيد كردن دندان‌ها
• توليد كلريد هيدروژن در تاريكي
• و بسياري از كاربردهاي ديگر